Inleiding
Welkom in het jaarverslag van Stichting Cito
In dit jaarverslag over 2023 leest u meer over onze ambitie, bijdrage, bedrijfsvoering, toezichthouders en financiën.
Cito: Stichting en BV
Cito is een hybride organisatie: onze organisatie bestaat uit een Stichting en een BV.
Via Stichting Cito, divisie Centrale Toetsen en Examens, verrichten we onze wettelijke taak, zoals het maken van de centrale examens. De Stichting, divisie CitoLab, is de plek waar we onderzoek en innovatie doen op het gebied van onderwijskundig meten.
Binnen Cito BV ontplooien we marktactiviteiten die passen bij onze maatschappelijke missie.
Stichting Cito is 100% aandeelhouder van Cito BV.
Onze Raad van Bestuur
Hoe kijkt onze Raad van Bestuur terug op 2023?
Wat kenmerkt
2023 voor jullie?
‘De opkomst van Artificial Intelligence (AI) is kenmerkend voor 2023. Al in de kerstvakantie kwamen er steeds meer berichten over ChatGPT. In 2023 begon de race tussen studenten en docenten of onderwijsinstellingen in het gebruik van AI. Zeer regelmatig kwam er een onderzoek in het nieuws waarbij ChatGPT een bekend examen had gemaakt, zoals de ACT. De scores van ChatGPT op die examens werden steeds hoger. Voor ons is een belangrijke vraag: Hoe kun je als toetsmaker meegaan in dit soort ontwikkelingen? In het verlengde daarvan speelde in 2023 ook de curriculumherziening en kritiek op toetsing. Wanneer je dit soort ontwikkelingen wil stimuleren in het onderwijs, moet je bepalen wat daarin de juiste plek van toetsing is.
Daarnaast kenmerkt 2023 zich door onrust in de wereld op veel vlakken. Dat laat Cito, en uiteraard ook onze medewerkers, niet onberoerd. Bijvoorbeeld in de centrale examens waren, vanwege een toename van gevoelige content door gebeurtenissen in de wereld, veel aanpassingen nodig. Ook was er negatieve pers over het onderwijs. Onze medewerkers hebben stuk voor stuk hart voor het onderwijs, wat maakt dat zij zich daar ook zorgen over maken.’
“Stichting Cito is een
vanzelfsprekende
adviseur geworden
voor de overheid bij
kwesties over
toetsen en examens.”
Terugkijkend
op 2023, wat maakt
jullie trots?
‘De nieuwe strategie van Cito is iets waar wij als Raad van Bestuur heel trots op zijn. Je staat met elkaar dan echt stil bij het waarom: Waarom zijn wij er? Het is mooi om gezamenlijk één toekomstbeeld te vinden en daar naartoe te werken.
Wij zien Cito als meer dan toetsen maken alleen, het gaat ook steeds nadrukkelijker over onze expertiserol, waarbij wij vanuit publieke waarden zijn gedreven. Wij denken dat we eraan kunnen bijdragen het Nederlandse onderwijssysteem beter te maken. En dat denken wij niet alleen als Raad van Bestuur, ook het verantwoordelijkheidsgevoel van onze medewerkers hierbij is groot. Het onderwijsstelsel is primair een taak van de overheid, maar wel een waar wij heel graag een bijdrage aan willen en kunnen leveren.
Het maakt ons dan ook trots dat wij steeds meer die expertiserol hebben. Stichting Cito is een vanzelfsprekende adviseur geworden voor de overheid bij kwesties over toetsen en examens. Bij discussies hebben we een plek aan tafel. Dit zie je terug in de projecten en opdrachten die wij krijgen, bijvoorbeeld in de adviserende rol die wij hebben bij de normering van de doorstroomtoetsen.’
Saskia Wools begon 1 januari 2023 als voorzitter van de Raad van Bestuur. Hoe kijken Saskia Wools en Arthur Weijers terug op hun eerste gezamenlijke jaar als Raad van Bestuur van Cito?
Saskia Wools: ‘Ik vind het een enorme eer om op dit moment in te stappen. Er ligt voor Cito een grote opgave. Het veld vraagt om nieuwe oplossingen, om dingen anders te doen. En op dit alles ligt een flinke maatschappelijke druk. Vanuit Cito stellen wij ons dan de vraag hoe wij daar een bijdrage aan kunnen leveren, zodat leerlingen de eerlijke kansen krijgen die zij verdienen. Dat past bij mij. Ik kijk graag hoe je vanuit innovatie dingen beter kunt maken. En hoe je op een creatieve manier met dingen om kunt gaan. Dit meer uitdragen is heel leuk, en het geeft ook voldoening om hier beweging in te zien, zodat we uit expertise een beter product kunnen maken.
Daarnaast vind ik het fijn om nieuwe dingen te leren. Ik ben altijd nieuwsgierig wat er achter een volgende deur zit. Dit was een jaar vol eerste keren, dat vind ik erg leuk.’
Arthur Weijers: ’Saskia is heel goed in nadenken over een volgende stap vanuit inhoud en innovatie. Zij kan anderen heel goed vanuit een inhoudelijke drive inspireren en richting geven. En daar is bij Cito nu behoefte aan. We staan voor een groot veranderproces. De richting is nu duidelijk, de komende jaren gaan we de nodige stappen zetten op de vier strategische lijnen. Vertrouwen is daarbij heel belangrijk, en het vertrouwen in Saskia dat is er. Het is voor Cito de juiste persoon op deze plek.’
Onze ambitie
In 2023 bestond Cito 55 jaar. 55 jaar waarin we met hart en ziel toetsen en examens maakten. Iedereen kent onze oorsprong: een toets die helpt bepalen wat het best passende vervolgonderwijs is. Nog steeds vinden we het bij Cito belangrijk dat leerlingen beoordeeld worden op wat ze kunnen en niet op wie ze zijn. Een eerlijke beslissing, dat is wat voor ons telt. In 2023 heeft een herijking plaatsgevonden van de missie en visie van Cito. Ook is de strategische richting besproken, die is uitgewerkt in vier strategische lijnen.
Missie
Visie
Strategische lijnen
Onze bijdrage
Centrale Toetsen en Examens (CTE)
Ontwikkelt en adviseert bij wettelijke toetsen
Bij de divisie CTE ontwikkelen we opgaven voor centrale toetsen en examens, en adviseren we over de normering. Die opgaven ontwikkelen we niet alleen, maar samen met honderden onderwijsprofessionals uit het veld. Daarnaast vinden we het belangrijk om leerlingen en docenten te kunnen ondersteunen bij hun voorbereiding op de centrale examens.
Ontwikkelingen over toetsen en examens volgen we natuurlijk op de voet. Met eigen publicaties en onderzoeken dragen we graag bij aan het maatschappelijk debat. Onderzoeksresultaten houden we niet voor onszelf. We delen ze met docenten en beleidsmakers, zodat zij er hun curriculum- en toetsdeskundigheid mee kunnen vergroten.
‘Bij eerlijkheid gaat het erom dat je bij het vormen van een beeld verschillende perspectieven meeweegt. Door landelijk centraal te toetsen en examineren, voeg je een perspectief toe dat voor iedereen gelijk is. Zonder dit eenduidige perspectief, is het gevormde beeld voor de leerling mogelijk minder eerlijk. Daarom is het zo belangrijk centrale toetsen of examens mee te wegen.’
Hester van Twillert, directeur Centrale Toetsen en Examens
Hoe kijkt Hester van Twillert terug op 2023?
‘2023 was het jaar waarin alle toetsen en examens weer afgenomen zijn zoals voor corona. Er waren geen speciale maatregelen meer, zoals de duimregeling, en voor het eerst in drie jaar werden de centraal schriftelijke en praktische examens (CSPE’s) weer afgenomen. Ook is de gezamenlijke uitslagdag in het vo (voor havo/vwo en vmbo bb/kb) weer in ere hersteld. In het po werd de laatste centrale eindtoets (CET) afgenomen. Per 1 januari 2023 is er een nieuwe wet Doorstroomtoetsen PO in werking getreden. CTE collega’s hebben in dat kader in 2023 voor het eerst geadviseerd over de kwaliteit en normering van alle doorstroomtoetsen (publiek en privaat). In het mbo werden de vaardigheden lezen en kijk-luisteren bij Nederlands en Engels weer centraal en digitaal geëxamineerd. Dit werkt al jaren als een geoliede machine. Terugkijkend op 2023 ben ik er trots op dat alle centrale toetsen en examens én onze nieuwe adviestaak in het po zo goed zijn verlopen.’
Drie blikvangers
‘Een uitdaging blijft ieder jaar de goede verbinding met het onderwijsveld. Onze toetsen en examens hebben impact en dat betekent ook dat we de plicht voelen het onderwijsveld nauw te betrekken. Dat doen we al op verschillende manieren, en in 2023 hebben we geëxperimenteerd met nieuwe vormen. Met als gevolg dat er ruim 100 docenten extra hebben meegedacht over de examenvragen!’
‘In 2023 verscheen voor het eerst een gezamenlijk examenverslag voor het vo en mbo van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en Stichting Cito (Cito), met medewerking van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en de Inspectie van het Onderwijs. Hierin wordt teruggekeken op de afgelopen examenperiode. In de verslagen staat- naast jaarspecifieke data en cijfers – ook algemene informatie over hoe het examenproces verloopt en geven we inzicht hoe de normering tot stand is gekomen.’
‘Voor de normering in het vo is in 2023 een nieuwe infrastructuur gerealiseerd waardoor meer dan 80% van de papierstroom is vervangen door een geoptimaliseerde digitale workflow. Dit betekent voor de collega’s een veel gebruikersvriendelijker systeem met veel minder handmatig werk.’
‘Een uitdaging blijft ieder jaar de goede verbinding met het onderwijsveld. Onze toetsen en examens hebben impact en dat betekent ook dat we de plicht voelen het onderwijsveld nauw te betrekken. Dat doen we al op verschillende manieren, en in 2023 hebben we geëxperimenteerd met nieuwe vormen. Met als gevolg dat er ruim 100 docenten extra hebben meegedacht over de examenvragen!’
‘Voor de normering in het vo is in 2023 een nieuwe infrastructuur gerealiseerd waardoor meer dan 80% van de papierstroom is vervangen door een geoptimaliseerde digitale workflow. Dit betekent voor de collega’s een veel gebruikersvriendelijker systeem met veel minder handmatig werk.’
‘In 2023 verscheen voor het eerst een gezamenlijk examenverslag voor het vo en mbo van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en Stichting Cito (Cito), met medewerking van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) en de Inspectie van het Onderwijs. Hierin wordt teruggekeken op de afgelopen examenperiode. In de verslagen staat- naast jaarspecifieke data en cijfers – ook algemene informatie over hoe het examenproces verloopt en geven we inzicht hoe de normering tot stand is gekomen.’
Publicaties
Cijfers
CitoLab
CitoLab onderzoekt en innoveert het onderwijs
Sinds 2018 vergroten én delen wij kennis over onderwijskundig meten. Dat doen we door onderzoeksprojecten uit te voeren, prototypes te bouwen, data-analyses te maken en software te ontwikkelen. Vanzelfsprekend werken we daarbij samen met scholen, de wetenschap, beleidsmakers en andere partners. Alle nieuwe kennis die we vergaren, houden we niet voor onszelf. Natuurlijk niet! We delen wat we weten en vertalen dit waar dat kan. Bijvoorbeeld via cito.nl en via LinkedIn.
‘Wij zoeken met projecten altijd naar mogelijkheden om bij te dragen aan kansengelijkheid. Het is fijn dat we met CitoLab de mogelijkheden vinden om ook daadwerkelijk te werken aan projecten die de kansengelijkheid in het Nederlands onderwijs verbeteren. Samenwerken met anderen werkt daarbij enorm goed.’
Remco Feskens, directeur CitoLab
Hoe kijkt Remco Feskens terug op 2023?
2023 was voor CitoLab een goed jaar
‘CitoLab bestaat uit drie teams: Prototypes, Psychometrisch Onderzoek & Dienstverlening en Onderwijskundig Onderzoek. In voorgaande jaren opereerden de teams meer afzonderlijk, maar het afgelopen jaar hebben we steeds meer de samenwerking tussen de teams gevonden. Er wordt meer team overstijgend gewerkt. Dat maakt onze dienstverlening beter en dat zie je terug in het aantal extern gefinancierde projecten dat wij mogen uitvoeren. Door het bredere pakket aan dienstverlening is het aantal projecten het afgelopen jaar behoorlijk toegenomen. Bijvoorbeeld doordat we prototyping kunnen koppelen aan psychometrie. Dit soort samenwerkingen heeft een zelfversterkend effect, we worden er als CitoLab steeds inhoudelijk sterker door. En, niet onbelangrijk – het vergroot onze mogelijkheden om ook daadwerkelijk impact te hebben.’
Drie blikvangers
‘In 2023 hebben we PISA-2025 nationaal weer naar ons toegetrokken. We werken samen in consortium met KBA en de Universiteit Twente. Wij gaan voor PISA-2025 nationaal de analyses doen en maken de technische rapportages. De laatste keer dat Cito betrokken was bij PISA was in 2015. Heel fijn dat we de opdracht nu weer hebben!’
‘CitoLab is aangesloten bij het Impuls Open Leermateriaal. Dit groeifondsproject stimuleert het gebruiken, delen en maken van open leermateriaal in het onderwijs, waardoor een leraar minder gebonden is aan wat uitgeverijen beschikbaar stellen. Met als doel de onderwijskwaliteit te versterken en het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. In dit project werken we samen met misschien niet meteen de meest voor de hand liggende partijen. Dat maakt dit brede consortium extra leuk. Denk aan toetsen en examens waarbij in de toekomst gebruik gemaakt kan worden van het archief van Beeld & Geluid. Een flink aantal collega’s van CitoLab werkt meerdere dagen per week aan dit project. Het past goed bij ons, want het sluit aan bij onze kern. Impuls Open Leermateriaal draagt bij aan kansengelijkheid. Je zet leermaterialen namelijk niet achter een betaalmuur, maar maakt het toegankelijk voor iedereen.’
‘Ik ben er trots op dat we met CitoLab inspringen op de actualiteit. Een goed voorbeeld daarvan is hoe we AI in onze producten toepassen. In 2023 hebben we mooie stappen gezet in de ontwikkeling van ons product CheckMate. Dit is een door AI ondersteunde nakijkhulp voor korte open antwoorden en is intern ontwikkeld. We testen of CheckMate een rol kan spelen bij het nakijken van examenvragen. Extern is er veel vraag naar een dergelijk product. Daarom zijn we multidisciplinair aan het kijken hoe we CheckMate onderwijskundig juist in kunnen zetten. De docent blijft aan het stuur zitten, maar hoe kun je de nakijklast reduceren? Vanuit CitoLab leveren we hier vanuit alle drie de teams onze bijdrage aan.’
‘In 2023 hebben we PISA-2025 nationaal weer naar ons toegetrokken. We werken samen in consortium met KBA en de Universiteit Twente. Wij gaan voor PISA-2025 nationaal de analyses doen en maken de technische rapportages. De laatste keer dat Cito betrokken was bij PISA was in 2015. Heel fijn dat we de opdracht nu weer hebben!’
‘Ik ben er trots op dat we met CitoLab inspringen op de actualiteit. Een goed voorbeeld daarvan is hoe we AI in onze producten toepassen. In 2023 hebben we mooie stappen gezet in de ontwikkeling van ons product CheckMate. Dit is een door AI ondersteunde nakijkhulp voor korte open antwoorden en is intern ontwikkeld. We testen of CheckMate een rol kan spelen bij het nakijken van examenvragen. Extern is er veel vraag naar een dergelijk product. Daarom zijn we multidisciplinair aan het kijken hoe we CheckMate onderwijskundig juist in kunnen zetten. De docent blijft aan het stuur zitten, maar hoe kun je de nakijklast reduceren? Vanuit CitoLab leveren we hier vanuit alle drie de teams onze bijdrage aan.’
‘CitoLab is aangesloten bij het Impuls Open Leermateriaal. Dit groeifondsproject stimuleert het gebruiken, delen en maken van open leermateriaal in het onderwijs, waardoor een leraar minder gebonden is aan wat uitgeverijen beschikbaar stellen. Met als doel de onderwijskwaliteit te versterken en het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. In dit project werken we samen met misschien niet meteen de meest voor de hand liggende partijen. Dat maakt dit brede consortium extra leuk. Denk aan toetsen en examens waarbij in de toekomst gebruik gemaakt kan worden van het archief van Beeld & Geluid. Een flink aantal collega’s van CitoLab werkt meerdere dagen per week aan dit project. Het past goed bij ons, want het sluit aan bij onze kern. Impuls Open Leermateriaal draagt bij aan kansengelijkheid. Je zet leermaterialen namelijk niet achter een betaalmuur, maar maakt het toegankelijk voor iedereen.’
Publicaties CitoLab 2023
Wetenschappelijke publicaties
Dijks, M. A., Warrens, M. J., Bosker, R. J., & Korpershoek, H. (2023). Understanding subject choices from report card grades: gender and educational level disparities. Research Papers in Education. Advance online publication. https://doi.org/10.1080/02671522.2023.2296399
Dijks, M. A., Warrens, M. J., Korpershoek, H., & Bosker, R. J. (2023). Understanding Dutch students’ subject choices in secondary education using the Theory of Planned Behaviour. Educational Research and Evaluation, 29(1-2), 1-26. https://doi.org/10.1080/13803611.2023.2290508
Garobbio, S., Pilz, K. S., Kunchulia, M., & Herzog, M. H. (2023). No Common Factor Underlying Decline of Visual Abilities in Mild Cognitive Impairment. Experimental Aging Research, 49(3), 183–200. https://doi.org/10.1080/0361073X.2022.2094660
Faber, J., R. Feskens, R. & A. J. Visscher (2023). A best-evidence meta-analysis of the effects of digital monitoring tools for teachers on student achievement, School Effectiveness and School Improvement, 34:2, 169-188, DOI: 10.1080/09243453.2022.2142247
Gruhn, S., Segers, E., Keuning, J., & Verhoeven, L. (2023). Understanding variation in children’s reading comprehension: A dynamic approach. Journal of Computer Assisted Learning. https://doi.org/10.1111/jcal.12923
Kang, I., Jeon, M., & Partchev, I. (2023). A latent space diffusion item response theory model to explore conditional dependence between responses and response times. Psychometrika, 88(3), 830-864, https://doi.org/10.1007/s11336-023-09920-x
Keijzer, M., & Seton, B. (2023). Second Language Neurocognition and First Language Attrition. In K. Morgan-Short, & J. G. van Hell (Eds.), The Routledge Handbook of Second Language Acquisition and Neurolinguistics (pp. 302-313). Taylor & Francis Group. https://doi.org/10.4324/9781003190912-28
Lin, W. Clarke, A. M., Pilz, K. S., Herzog, M. H., Kunchulia, M. (2023). bioRxiv 2023.05.25.542104; https://doi.org/10.1101/2023.05.25.542104
Lou H, Lorist MM, Pilz KS (2023) Variability in the temporal dynamics of object-based attentional selection. PLoS ONE 18(11): e0294252. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0294252
Maat, H. P., Kleijn, S., & Frissen, S. (2023). Lint: Een leesbaarheidsformule en een leesbaarheidsinstrument. Tijdschrift Voor Taalbeheersing, 45(1), 2–39. https://doi.org/10.5117/tvt2023.3.002.maat
Molen van der, P. & Keuning, J. (2023). Steeds meer zesjes. Examens, 13/2.
https://cito.nl/centrale-toetsen-en-examens/ontwikkelingen/steeds-meer-zesjes/
Partchev I., Koops, J., Bechger, T., Feskens, R., Maris G. (2023). dexter: An R Package to Manage and Analyze Test Data. Psych, 5(2):350-375. https://doi.org/10.3390/psych5020024
Wichgers, I. J. M., Korpershoek, H., Warrens, M. J., Dijks, M. A., Bosker, R. J. (2023). Dutch secondary school counselors’ and tutors’ views on how students should make tudy profile choices. Australian Journal of Career Development, 33(1), 82-94. https://doi.org/10.1177/10384162231220755
Beleidsrapportages
Bais, F., Seton, B. Feskens, R., Koops, J. & Frissen, S. (2023). Ontwikkeling Basisvaardigheden in het Voortgezet Onderwijs. Arnhem: Cito. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/11/28/ontwikkeling-basisvaardigheden-in-het-voortgezet-onderwijs-2022-2023-cito
Napel, ten Z. & Feskens, R. (2023). Validiteitscheck voor indicator basisvaardigheden Primair onderwijs. Arnhem: Cito. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/02/16/validiteitscheck-voor-indicator-basisvaardigheden-primair-onderwijs
Pilz, K., Straat, H. & Weemink, H. (2023). Vaardigheid examenkandidaten 2023. Arnhem: Cito. Vaardigheid examenkandidaten 2023 | Rapport | Rijksoverheid.nl
Seton, B., Feskens, R., Koops, J. & Frissen, S. (2023). Leervertraging in het voortgezet onderwijs 2023. Arnhem: Cito. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2023/11/28/bijlage-5-cito-leervertraging-door-corona-in-het-voortgezet-onderwijs
Wools, S., Drijvers, P., Feskens, R., Molenaar, D. & van der Scheer, E. (2023). Validity evidence and measurement properties in technology enhanced items. Arnhem: Cito. https://www.iea.nl/about/opportunities/rdfund
Cijfers
Meer weten over CitoLab? Ga naar onze site
Op het CitoLab Kennisplein zetten we onze kennis uit wetenschappelijk onderzoek over toetsen, volgen en onderwijskundig meten om naar praktische materialen voor in de klas.
Onze toezichthouders
Hoe kijkt onze Raad van Toezicht terug op 2023?
‘Cito gelooft in een samenleving waarin iedereen een eerlijke kans krijgt om zich te ontwikkelen. Hoe je leren en ontwikkelen goed ‘zichtbaar maakt’ is regelmatig onderwerp van discussie. En dat hoort ook zo want de maatschappij verandert voortdurend. Als Raad van Toezicht beleven wij hoe Cito elke dag op een uiterst professionele en betrokken manier invulling probeert te geven aan haar missie. Wij steunen de organisatie daarin met advies, een positief kritische benadering en een frisse blik van buiten.’
Victor van der Chijs, voorzitter RvT
Lees het hele verslag van de Raad van Toezicht (RvT) in het jaarverslag.
De tweede benoemingstermijn van toezichthouders mevrouw Van Kelle en mevrouw Van Schie loopt in 2024 af. Hoe kijken zij terug op de afgelopen acht jaar als toezichthouder bij Cito?
‘Als toezichthouders en leden van verschillende commissies kijken wij terug op acht uitdagende en interessante jaren. Cito maakte de overgang van een grotendeels reactieve naar een meer proactieve organisatie, met alle groeipijn van dien. Wij hebben Cito zien veranderen van een uitvoerende organisatie naar een organisatie die, naast het verzorgen van landelijke toetsen en examens, ook op andere gebieden het nodige toevoegt aan het Nederlandse onderwijs. Denk aan het delen van kennis en expertise op het gebied van toetsen en kansengelijkheid door te adviseren tijdens examenfraude een aantal jaar geleden. Of aan het doen van onderzoek in bijzondere situaties, zoals naar de effecten van de schoolsluitingen tijdens de covidpandemie. Het is goed te zien dat er in de loop der jaren steeds meer aandacht is gekomen voor het volgen en ondersteunen van leerlingen door middel van toetsen. Dus in plaats van toetsen ter afsluiting, ook meer focus op toetsen die leerlingen helpen zich verder te ontwikkelen en daarmee alle kansen te benutten. Het maakt ons trots om bij deze ontwikkelingen als toezichthouders betrokken te zijn geweest.
Doetina van Kelle, lid RvT en lid commissie Onderwijs & Kwaliteit
In 2023 zijn de heer Azimullah en mevrouw Belhirch benoemd in de RvT van Cito. Hoe hebben zij hun eerste jaar als toezichthouder bij Cito ervaren?
‘Als lid van de Auditcommissie en toezichthouder kijk ik terug op een jaar vol verandering bij Cito. De introductie van Saskia Wools als nieuwe voorzitter in de tweeledige Raad van Bestuur zorgde voor een impuls in strategische vernieuwing en tastbare progressie. Cito’s respons op maatschappelijke transformaties, vooral op het gebied van digitalisering, toont een engagement voor kansengelijkheid en onderwijsinnovatie, terwijl de financiële gezondheid gehandhaafd blijft. De verwelkoming in de Raad van Toezicht was warm en de samenwerking vanuit de Auditcommissie met de RvT was sterk, waardoor ik snel een betekenisvolle bijdrage kon leveren aan Cito.’
Rashid Azimullah, lid RvT en lid Auditcommissie
Het afgelopen jaar als nieuw lid van de Raad van Toezicht was een reis vol betrokkenheid, inzicht en inspiratie. Cito streeft naar eerlijke kansen voor alle kinderen, omdat elk kind het recht heeft om zijn volledige potentieel te bereiken. Binnen de RvT is diversiteit en inclusie een belangrijk thema. Op het gebied van bewustwording van eerlijke kansen voor alle kinderen en welke rol toetsen hierbij hebben. Maar ook het belang van diversiteit en inclusie binnen de organisatie.
Dit jaar zijn de Raad van Bestuur en medewerkers diverse uitdagingen aangegaan. Dit heeft mij laten zien hoe bevlogen en deskundig de Cito-medewerkers zijn en dat ze willen meebewegen met de behoeften in de samenleving, de behoeften van bijvoorbeeld leerlingen, ouders en leraren, en daar waar nodig ook stappen willen nemen om te innoveren. Het is van vitaal belang dat we blijven investeren in onderwijs dat niet alleen kennis overdraagt, maar ook zelfvertrouwen en veerkracht cultiveert.
Fatimazhra Belhirch, lid RvT en lid commissie Onderwijs & Kwaliteit
Terugblik commissie Onderwijs & Kwaliteit
De commissie Onderwijs & Kwaliteit heeft zich in 2023 beziggehouden met verschillende vraagstukken. Zo is in de missie van Cito ‘gelijke kansen’ vervangen door ‘eerlijke kansen’ omdat toetsen en volgsystemen een eerlijk beeld geven van wat leerlingen kunnen. Met ‘eerlijke kansen’ wordt weliswaar bijgedragen aan ‘gelijke kansen’, maar op dat laatste zijn ook allerlei maatschappelijke fenomenen van invloed, zoals bijles. Daarnaast is er gesproken over hoe toe te werken naar een meer diverse samenstelling van de Cito-medewerkers, en het monitoren en vergroten van de inclusie van toetsen en volgsystemen. Het vergroten van diversiteit en inclusiviteit zal, als toevoeging aan de gedegen Cito-kennis over de constructie van toetsen en volgsystemen, verder bijdragen aan het realiseren van eerlijke kansen.
Herbert Hoijtink, lid RvT en voorzitter commissie Onderwijs & Kwaliteit
Terugblik Remuneratiecommissie
De start van Saskia Wools als nieuwe voorzitter Raad van Bestuur aan het begin van 2023 was zowel intern als extern een ‘zachte landing’. De Remuneratiecommissie is blij met de onmiddellijk zeer hechte samenwerking tussen Arthur Weijers en Saskia Wools als nieuwe Raad van Bestuur. Zij hebben, in goed overleg met de RvT, de strategische speerpunten en prioriteiten van Cito geëvalueerd en opnieuw geprioriteerd. De ambities van het directieteam en de organisatie zijn hoog – en terecht. Cito heeft immers ook een belangrijke maatschappelijk opdracht. Wij kijken terug op een goed jaar waarin veel in beweging is gebracht.
Victor van der Chijs, voorzitter Raad van Toezicht en lid Remuneratiecommissie
Terugblik Auditcommissie
De Auditcommissie heeft zich in 2023 intensief beziggehouden met de deelnemingen van Cito BV. In de eerste helft van het jaar speelde de succesvolle verkoop van OAT SA. Ook werden gesprekken gevoerd over de strategische koers van Woots BV. Deze gesprekken worden in 2024 vervolgd.
De meer reguliere onderwerpen zoals jaarverslag en jaarrekening 2022, begroting en financiële resultaten 2023, leverden geen bijzonderheden op. Wij constateerden dat de omzet van beide delen van de organisatie een positieve ontwikkeling lieten zien, maar dat aandacht voor kostenbeheersing noodzakelijk blijft. De Raad van Bestuur heeft ons in dit verband regelmatig geïnformeerd over de voortgang van het interne project ‘Sturen om te Slagen’. Dit project beoogt beter inzicht te krijgen in de financiële ‘drivers’ van de verschillende activiteiten binnen Cito en wordt door ons van harte ondersteund.
Ook waren we als Auditcommissie positief over de ontwikkeling van risicomanagement binnen Cito en waarderen we de bijzondere aandacht voor het onderwerp fraudebeleid.
Kees Dubbelboer, lid RvT en voorzitter Auditcommissie
Duurzame
bedrijfsvoering
Met duurzame bedrijfsvoering wordt steeds vaker bedoeld dat een bedrijf aantoonbaar op zoek is naar een evenwicht tussen financiële en economische doelstellingen, transparantie, sociale doelstellingen en het milieu.
In 2023 heeft de Raad van Bestuur met het managementteam van gedachten gewisseld over de ambitie van Cito ten aanzien van Environmental, Social en Governance (ESG).
Vanuit de nieuwe strategische koers zal Cito zich het meest focussen op de pijler Social. Cito heeft invloed op de levens van mensen: door de producten die wij maken. En ook door de vorm die we aan ons werkgeverschap geven.
Vanwege die invloed die we hebben, is het streven naar diversiteit en inclusie belangrijk voor ons. In alle geledingen wil Cito de toepassing van de principes van eerlijke kansen bevorderen. En we willen een goed werkgever zijn.
Nut en noodzaak van een divers samengesteld personeelsbestand zijn verbonden aan onze missie “Wij geloven in een wereld waarin iedereen een eerlijke kans krijgt om zich te ontwikkelen”. Cito ziet diversiteit en inclusie als meerwaarde voor het bereiken van de organisatiedoelstellingen.
Daarom heeft Cito in 2023 de charter “Diversiteit in bedrijf” van de SER ondertekend en zich verbonden aan de volgende concrete uitdagingen, gericht op het bevorderen van diversiteit en inclusie:
- Het waarborgen van diversiteit en inclusie in (centrale) toetsen en examens, door meer aan te sluiten bij de diversiteitsdimensies van de doelgroep (leerlingen, studenten, leraren, docenten).
- Het bevorderen van een inclusieve bedrijfscultuur.
- Het vergroten van de etnisch-culturele diversiteit van het personeelsbestand.
Als Cito erkennen we het risico dat onze producten en diensten onbedoeld kunnen bijdragen aan kansenongelijkheid. We willen dit risico verkleinen en richten ons daarbij op het formuleren van expliciete kwaliteitseisen voor constructie en screening die de inclusiviteit van onze producten verbetert.
Daarnaast constateren we dat ons personeelsbestand ten aanzien van de verschillende diversiteitsdimensies een onvoldoende afspiegeling is van de doelgroep waarvoor we onze producten maken. Dit vergroot de kans dat – ondanks alle zorgvuldigheid, ervaring en expertise waarmee we werken – onze toetsen en examens bias bevatten. Om dit te voorkomen, willen we toegroeien naar een diverser en inclusiever personeelsbestand. We richten ons daarbij vooral op het vergroten van de etnisch-culturele diversiteit door in eerste instantie de instroom van medewerkers met een etnisch-culturele achtergrond te vergroten. In 2024 zullen we een nulmeting doen, zodat we een beeld krijgen van de culturele achtergrond van de medewerkers van Cito. Deze cijfers worden opgenomen in het bestuursverslag van 2024.
Door dit te doen werken we niet alleen aan betere producten, maar ook aan een inclusieve bedrijfscultuur. Cito wil een organisatie zijn waar iedereen zichzelf mag en kan zijn. Bij Cito geloven we dat we elkaar versterken, juist door onderlinge verschillen. We hebben oog voor al onze medewerkers, hun ambities en capaciteiten en streven naar een bedrijfscultuur waarin iedereen zich prettig voelt en kan ontwikkelen. Een bedrijfscultuur waarin verschillen in eigenschappen worden gewaardeerd, opgezocht en uitgelicht. Om dit te bereiken richten we ons in eerste instantie op bewustwording en het verbeteren van (openhartig) luisteren, zonder oordeel.
In 2023 heeft een werkgroep van circa 25 Cito-medewerkers de drie hierboven geformuleerde uitdagingen verwerkt in een plan van aanpak, waarin de doelstellingen voor elk van de drie uitdagingen helder zijn uitgewerkt. In 2024 gaan we werken aan het bereiken van deze doelstellingen en worden er meetinstrumenten ontwikkeld of ingezet om de voortgang op deze doelstellingen te meten en te rapporteren.
In het kader van diversiteit is het voor Cito ook belangrijk dat alle leeftijdscategorieën bij Cito evenwichtig vertegenwoordigd zijn. Cito blijft daarom werken aan instroom en behoud van medewerkers in de leeftijdscategorie 21-30 jaar.
